Πέμπτη 7 Νοεμβρίου 2013

Γιατί τα παιδιά λένε ψέματα


 
Πολύ συχνά τα παιδιά μας διαμαρτύρονται και επιμένουν ότι δεν είπαν ψέματα. Μας λένε απίθανες ιστορίες και δείχνουν να τις πιστεύουν. Το γεγονός αυτό μας ανησυχεί. Αναρωτιόμαστε για το παιδί μας μήπως τελικά όντως πιστεύει τα όσα λέει, μήπως είναι μυθομανής, μήπως αργότερα αντιμετωπίσει πρόβλημα στη ζωή του με τόσα ψέματα που λέει? Στην αντίπερα όχθη για φαντασθείτε ένα παιδί που λέει πάντα την αλήθεια. Θα μας έφερνε σε πολύ δύσκολη θέση εάν έλεγε σε συγγενείς ότι μας έχουν κουράσει ή στους γείτονες ότι μας ενοχλούν με τις φωνές τους. Είναι αλήθεια, αλλά είναι μια αλήθεια που πρέπει να αποκρύπτεται. Πραγματικά είναι δύσκολο για ένα παιδί να ξεχωρίσει πότε πρέπει να λέει να αλήθεια και πότε ψέματα. Σε πολλές περιπτώσεις είναι πραγματικά καταστροφικό να λέμε την αλήθεια και σε άλλες υπάρχει η αναγκαιότητα να πούμε ψέματα. Οι διαφορές είναι πολύ λεπτές. 
Τα παιδιά μέχρι τα τέσσερα τους χρόνια είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσουν το πραγματικό από το φανταστικό. Σε αυτή την ηλικία αρχίζουν να καταλαβαίνουν την διαφορά. Ωστόσο, μπορεί να περάσουν χρόνια μέχρι να είναι σε θέση να ξεχωρίζει με σιγουριά το πραγματικό από το φανταστικό. Χρειάζεται όμως εξάσκηση και χρόνο για να ξεχωρίσουν την λεπτή διαφορά ανάμεσα στο ψέμα και στην αλήθεια. Γι? αυτό εκείνη την περίοδο το παιδί ασχολείται σταθερά με ερωτήματα που το βοηθούν να ξεχωρίσει τους δύο κόσμους. Το ψέμα για αυτά είναι μια στρατηγική για να προστατευτούν. Αυτή η στρατηγική σε μεγάλο βαθμό εγκαταλείπεται, καθώς το παιδί αποκτά περισσότερη αυτοπεποίθηση και δύναμη. Μέχρι αυτό το σημείο το ψέμα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ανάπτυξης του παιδιού. Έτσι  στο 7ο έτος της ηλικίας τους τα παιδιά έχουν αναπτύξει μία αίσθηση για την διαφορά μεταξύ ψέματος και αλήθειας και παύουν να λένε ψέματα πολλά. Βέβαια υπάρχουν και τα παιδιά εκείνα που παρόλο που έχουν περάσει κατά πολύ τα 7 τους χρόνια πολύ συνειδητά λένε ψέματα προκείμενου να αποφύγουν την τιμωρία. Άλλες φορές πάλι πλάθουν ιστορίες για να γίνουν το επίκεντρο  της προσοχής. Τα παιδιά αυτά δοκιμάζουν το περιβάλλον τους. Σε περίπτωση που το περιβάλλον τους δεν αποδοκιμάσει έντονα αυτή την συμπεριφορά θα έχουν βρει ένα τρόπο για να χειρίζονται τις δύσκολες καταστάσεις. Μερικά άτομα συνεχίζουν να λένε ψέματα και όντας ενήλικοι και τελικά καταλήγουν να μην μπορούν να κάνουν διάκριση ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα.

   Αυτό είναι ένα κριτήριο που πρέπει να μας οδηγήσει να διερευνήσουμε κατά πόσο είναι παθολογικά τα παιδικά ψέματα. Όταν μετά από μεγάλη χρονική περίοδο, το παιδί δείχνει εντελώς ανίκανο να διακρίνει το φανταστικό από το πραγματικό, είναι η στιγμή να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας για να δούμε τι ακριβώς συμβαίνει. Η  συμπεριφορά του αυτή αποτελεί ένα «σήμα κινδύνου» ότι κάτι δεν πάει καλά. Σε περίπτωση που δεν δώσουμε προσοχή και έμφαση το πρόβλημα πιθανότατα να οξυνθεί και να ακολουθήσει το παιδί σε όλη του ζωή.  
 
 
 
 
Στεργιοπούλου Ελευθερία.
Ψυχολόγος για παιδιά, εφήβους, οικογένεια.
 

 

Δευτέρα 4 Νοεμβρίου 2013

Το παιδί μου είναι υπερκινητικό ή απλά πολύ ζωηρό?


Πολλοί από εμάς  προσπαθώντας να αναθρέψουμε τα παιδιά μας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, διερευνούμε κάθε τι που βλέπουμε στην συμπεριφορά του παιδιού. Πολλές φορές βλέποντας ένα σύμπτωμα στο παιδί κινδυνολογούμε και ανησυχούμε για το χειρότερο. Ένα από αυτά τα θέματα που συχνά απασχολεί ένα γονιό στην προσχολική ηλικία είναι η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής, γνωστή ως υπερκινητικότητα. Τα παιδιά σ? αυτή την ηλικία είναι πολύ ζωηρά και οι γονείς συγχέουν την ζωηράδα τους με την υπερκινητικότητα.

Η υπερκινητικότητα όμως δεν είναι τόσο συχνή όσο πιστεύεται. Παρόλο που πολλά παιδιά, ιδίως αγόρια, μπορούν να χαρακτηριστούν υπερκινητικά ή ανίκανα να καθίσουν ήσυχα ή να συγκεντρωθούν για μεγάλο χρονικό διάστημα, η πραγματική κλινική εικόνα απαιτεί έναν συγκεκριμένο αριθμό συνυπαρχόντων δυσκολιών. Αυτές, πιθανώς, προσβάλλουν 1 στα 100 παιδιά κάτω των 7 ετών. Είναι πιο συνηθισμένη, στα αγόρια απ' ότι στα κορίτσια περίπου στο τριπλάσιο.
Τα παιδιά με υπερκινητικότητα είναι συνήθως πολύ ανήσυχα και δυσκολεύονται να μείνουν για πολλή ώρα στο ίδιο σημείο. Είναι ακατάστατα αδέξια και συχνά μπορεί να κάνουν ζημιές και να προκαλούν αναστάτωση στο περιβάλλον τους. Ένα άλλο στοιχείο που τα χαρακτηρίζει είναι ανυπομονησία. Τα περισσότερα από αυτά δεν περιμένουν να ακούσουν μέχρι το τέλος τις οδηγίες που τους δίνονται προτού εκτελέσουν μια δραστηριότητα.
Είναι αλήθεια ότι κατά την προσχολική ηλικία η αυξημένη κινητική δραστηριότητα θεωρείται φυσιολογική και αναμενόμενη. Η διάκριση μεταξύ φυσιολογικής ζωηρότητας και υπερκινητικότητας σε αυτό το αναπτυξιακό στάδιο είναι αρκετά δύσκολη.

Πως όμως μπορούμε να διαχωρίσουμε εάν το παιδί μας είναι υπερκινητικό ή απλά πολύ ζωηρό?
Υπάρχουν ενδείξεις που διαφοροποιούν τη συμπεριφορά των παιδιών με υπερκινητικότητα από αυτή των συνομηλίκων.
Πρώτα από όλα η διαφορά αφορά την ικανότητα και το βαθμό ελέγχου της κινητικής δραστηριότητας ανάλογα με τις περιστάσεις. Ένα ζωηρό παιδί είναι σε θέση να ελέγξει την κινητικότητα σε περιπτώσεις που δεν είναι ενδεδειγμένη, σε αντίθεση με ένα υπερκινητικό που δεν δύναται να ελέγξει τη κινητικότητα του σε οποιαδήποτε περίπτωση. Τέτοιου είδους περιπτώσεις είναι την ώρα του μαθήματος στο σχολείο.
Δεύτερον τα παιδιά με υπερκινητικότητα αντιμετωπίζουν δυσκολίες σε δραστηριότητες που θέλουν λεπτές κινήσεις και είναι αδέξια. Αντίθετα τα ζωηρά παιδιά δεν αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους  δυσκολίες και μπορεί μάλιστα να είναι εξαιρετικά επιδέξια. Τέτοιες δραστηριότητες είναι η ζωγραφική και η γραφή.
Ένα άλλο φαινόμενο που συναντάται στα παιδιά με υπερκινητικότητα είναι ο ανήσυχος ύπνος που κάνουν. Τα βράδια στριφογυρνάνε στο κρεβάτι τους συνεχώς. Συμπεριφορά που δεν παρουσιάζουν κατά τη διάρκεια του ύπνου τους  τα ζωηρά παιδιά.
Ένα από τα βασικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα υπερκινητικά παιδιά είναι  η καθυστέρηση στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας. Πρόβλημα που δεν παρουσιάζεται στα ζωηρά παιδιά.
Άλλη ειδοποιός διαφορά είναι ότι τα υπερκινητικά παιδιά δεν μπορούν να συγκεντρωθούν χωρίς πολύ υψηλό κίνητρο διότι η ικανότητα συγκέντρωσης είναι περιορισμένη. Χαρακτηριστικό που δεν συναντάται στα ζωηρά παιδιά.
Τέλος τα υπερκινητικά παιδιά είναι ευερέθιστα και ευέξαπτα και παρουσιάζουν σε μεγαλύτερη συχνότητα από τα συνομήλικα τους ζωηρά παιδιά προκλητική και αντιδραστική συμπεριφορά.

Πότε επισκεπτόμαστε ειδικό ψυχικής υγείας?
Σε περίπτωση που οι παραπάνω ενδείξεις συνυπάρχουν και έχουν εμφανιστεί κάτω από την ηλικία των 7 ετών για έξι συνεχόμενους μήνες συνίσταται οι  γονείς να επισκεφτούν έναν ειδικό ψυχικής υγείας προκειμένου να γίνει διάγνωση.

Στεργιοπούλου Ελευθερία.
Ψυχολόγος για παιδιά, εφήβους, οικογένεια.
http://www.eleftheriastergiopoulou.gr

Κυριακή 3 Νοεμβρίου 2013

Ο Παπαγάλος-Ζαχαρίας Παπαντωνίου

Ὁ παπαγάλος


Σὰν ἔμαθε τὴ λέξη καλησπέρα 
ὁ παπαγάλος, εἶπε ξαφνικά: 
«Εἶμαι σοφός, γνωρίζω ἑλληνικὰ 
τὶ κάθομαι ἐδῶ πέρα!»


Τὴν πράσινη ζακέτα του φορεῖ 
καὶ στὸ συνέδριο τῶν πουλιῶν πηγαίνει, 
γιὰ νὰ τοὺς πεῖ μιὰ γνώμη φωτισμένη. 
Παίρνει μιὰ στάση λίγο σοβαρή, 
ξεροβήχει, κοιτάζει λίγο πέρα 
καὶ τοὺς λέει: καλησπέρα!

Ὁ λόγος του θαυμάστηκε πολύ. 
Τὶ διαβασμένος, λένε, ὁ παπαγάλος! 
Θἆναι σοφὸς αὐτὸς πολὺ μεγάλος, 
ἀφοῦ μπορεῖ κι ἀνθρώπινα μιλεῖ!


Ἀπ᾿ τὶς Ἰνδίες φερμένος, ποιὸς τὸ ξέρει 
πόσα βιβλία μαζί του νἄχει φέρει, 
μὲ τὶ σοφοὺς ἐμίλησε, καὶ πόσα 
νὰ ξέρει στῶν γραμματικῶν τὴ γλώσσα!


«Κυρ-παπαγάλε, θἄχουμε τὴν τύχη 
ν᾿ ἀκούσουμε τὶ λὲς καὶ πάρα πέρα;» 
Ὁ παπαγάλος βήχει, ξεροβήχει, 
μὰ τὶ νὰ πεῖ; Ξανάπε: καλησπέρα!

Ως πότε παπαγάλοι-Εδώ Λιλιπούπολη


Ένα γράμμα μια ιστορία-Η Πολυλογού παντόφλα(Π)